15 juli 2022

Adviesraden ACVZ en ROB: van zelf-gecreëerde crisis naar duurzaam opvangbeleid

Adviesraden ACVZ en ROB: van zelf-gecreëerde crisis naar duurzaam opvangbeleid
Medio juni publiceerden de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken en de Raad voor het Openbaar Bestuur een gezamenlijk advies onder de titel ‘De asielopvang uit de crisis’. Zij pleiten er voor dat de opvang van asielzoekers niet langer als crisis maar als maatschappelijke opgave wordt opgepakt.


Volgens de beide adviesraden wordt de huidige ‘crisis’ “gecreëerd en in stand gehouden door een chronisch gebrek aan voorbereiding en een krampachtig vasthouden aan een financierings­systematiek en een bestuurlijke inrichting die niet werken. (…) De crisisaanpak bij de opvang van asielzoekers gaat ten koste van de kwaliteit van de opvang en bezorgt asielzoekers een valse start. (…) Door die aanpak brokkelt bovendien het maatschappelijk en politiek draagvlak af.” 

Om "uit de continue crisismodus te komen" adviseren de ACVZ en de ROB het volgende:

Stabiele financiering op lange termijn
Het Rijk moet allereerst zorgen voor een stabielere financiering van de IND en het COA, gebaseerd op het noodzakelijk aantal beschikbare bedden inclusief een ‘ijzeren buffervoorraad’, in plaats van op het aantal daadwerkelijk in gebruik zijnde opvangplekken, zoals nu. Met een lange termijn aanpak hoeft niet langer voortdurend te worden op- en afgeschaald.

Gemeenten wettelijk tot opvang verplicht
Net als bij de huisvesting van statushouders moeten gemeenten ook worden verplicht kansrijke asielzoekers op te vangen naar rato van het aantal inwoners. Daarbij dient het Rijk uiteraard te zorgen voor voldoende financiering.

Ruimte voor eigen invulling
Gemeenten moeten de ruimte krijgen de opvang van asielzoekers en de huisvesting van statushouders naar eigen inzicht te organiseren, met oog voor de inbedding in de lokale samenleving, en waar mogelijk in samenhang met andere gemeenten in de regio. Het is niet goed voor het draagvlak in gemeenten als het Rijk locaties gaat aanwijzen, aldus het advies. En kleinschaliger locaties kunnen op meer draagvlak rekenen, zo leert de praktijk (zie het door INLIA beproefde concept van de TussenVoorziening voor statushouders).

Eerste- en tweedelijns opvang
De IND moet veel sneller dan nu kunnen beslissen of asielzoekers kans maken op een vergunning. Het Rijk blijft verantwoordelijk voor de opvang van asielzoekers in de eerste fase, en alleen kansrijke asielzoekers en statushouders die wachten op huisvesting worden de verantwoordelijkheid van de gemeenten, waar ze zullen gaan integreren.


Meer informatie:
Het  bericht 'Asielopvang uit de crisis' d.d. 14 juni 2022 met een link naar het volledige briefadvies (14 pagina's pdf-bestand) op de site van de ACVZ.

Het Tweede Kamerlid Simons (BIJ1) heeft op 24 juni 2022 schriftelijke vragen gesteld naar aanleiding van dit advies; deze vragen zijn nog niet beantwoord. Ook het verzoek van de vaste Kamercommissie voor Justitie & Veiligheid, gedaan op 16 juni 2022, om vóór het eerstvolgende commissiedebat (dat na drie maal uitstel uiteindelijk op 30 juni en 6 juli heeft plaatsgevonden) een brief te ontvangen met de reactie van de regering op dit advies, is niet gehonoreerd.

Lees ook:
31-12-20  INLIA rondt project TussenVoorziening in Eelde, Tynaarlo af
17-08-20  Succes TuVo 2.0 mede dankzij betrokkenheid omgeving
10-07-20  WODC: TuVo bevordert vroege start integratie in Nederland