'Red de vluchtelingkinderen uit Griekenland'

Vandaag, 23 april, doen meer dan 100 (oud-)politici, wetenschappers, artsen, prominenten, gemeenten en vertegenwoordigers van kerken, moskeeën, joodse, islamitische en humanistische organisaties een gezamenlijke oproep aan het kabinet: “Toon solidariteit in Europa, ook met kinderen op de vlucht. (…) Deze noodkreet van de Griekse regering is door de corona-crisis alleen maar urgenter geworden. De situatie in de kampen is volgens artsen potentieel catastrofaal. (…) De tijd dringt en de situatie is urgent. Wij roepen het kabinet op om een deel van deze groep kwetsbare kinderen op te vangen en solidair te zijn met Griekenland en de andere landen die al meehelpen.”  
Deze oproep is o.a. bekendgemaakt met een paginagrote advertentie in NRC.
 

Eerdere oproepen
Op 6 maart deden Stichting Vluchteling, Defence for Children en VluchtelingenWerk Nederland een eerste oproep aan alle Nederlandse gemeenten, om 500 alleenstaande minderjarige vluchtelingen uit Griekse kampen over te nemen. De oproep werd gekoppeld aan een petitie op de campagnewebsite van De Goede Zaak, die inmiddels door meer dan 17.000 mensen is ondertekend.

De Raad van Kerken in Nederland sloot zich namens 18 christelijke kerken en organisaties met een verklaring op 11 maart hierbij aan: “De beelden van ontredderde mensen op het eiland Lesbos en in het niemandsland tussen Turkije en Griekenland zijn schokkend en verbijsterend. Wegkijken kan en mag niet.”

Een open brief aan premier Rutte en zijn Europese collega’s, namens 8 organisaties waaronder Amnesty International, Artsen zonder Grenzen en Save the Children, verscheen op 20 maart in de media. De daarin vervatte oproep was ingegeven door het gevaar dat het corona-virus vormt voor de duizenden vluchtelingen die onder erbarmelijke omstandigheden opeengepakt zitten in de Griekse kampen, niet alleen de minderjarigen: “Deze crisis doet een beroep op onze medemenselijkheid en solidariteit. In deze tijd mogen wij de meest kwetsbare mensen op ons continent niet vergeten.”

Op 30 maart zonden 13 NGO’s een brief aan staatssecretaris Broekers-Knol met een ‘urgente oproep voor de evacuatie van Griekse eilanden en relocatie van 500 alleenstaande kinderen.’ In deze brief wordt o.a. verwezen naar de uitspraak van de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de VN Filippo Grandi, die vóór de corona-crisis de omstandigheden in de kampen al “shocking and shameful” heeft genoemd. Ook wordt gewezen op de “steeds groter groeiende coalitie van welwillende gemeenten (…) die een krachtig signaal aan het kabinet afgeven dat er wel degelijk draagvlak bestaat in de Nederlandse samenleving voor het overnemen van deze kinderen. Voogdijinstelling NIDOS heeft laten weten dat zij klaar staat als Nederland 500 kinderen overneemt.”

De Protestantse Kerk in Nederland en haar diaconale uitvoeringsorganisatie Kerk in Actie zonden op 14 april een brief aan premier Rutte en staatssecretaris Broekers-Knol. Daarin doen scriba ds. René de Reuver en KiA-directeur Jurjen de Groot namens de Protestantse Kerk een “appèl vanuit haar roeping om op te komen voor menselijke waardigheid en verantwoord samenleven”. Lokale geloofsgemeenschappen worden opgeroepen om hun college van burgemeester en wethouders ook te verzoeken bij te dragen aan de opvang van deze kinderen en daarbij ook diaconale ondersteuning aan te bieden.
 

Evacuatie is begonnen
Inmiddels zijn in de week na Pasen de eerste alleenstaande vluchtelingkinderen overgebracht naar Luxemburg, Frankrijk en Duitsland. Ook België, Portugal, Ierland, Finland, Noorwegen, Kroatië, Litouwen en Bulgarije hebben zich al bereid verklaard een deel van de 2.500 kinderen op te nemen. Gezamenlijk nemen zij zo verantwoordelijkheid voor de veiligheid van 1.600 kinderen. De Eurocommissaris voor migratie Ylva Johansson heeft de andere EU-lidstaten opgeroepen om solidair te zijn met de vluchtelingen in de overvolle Griekse tentenkampen, zeker nu het corona-virus steeds verder oprukt. Niet ver van het grote opvangkamp bij Moria zijn inmiddels al besmettingen vastgesteld.
 

Gemeenten staan klaar
In Nederland hebben 43 Nederlandse gemeenten, waaronder Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht, zich bereid verklaard een deel van de 500 kinderen op te nemen. De gemeente Leiden heeft bijvoorbeeld al aangegeven plek te hebben voor 25 kinderen. Vandaag om 11.58 uur, op het symbolische tijdstip van ‘twee voor twaalf’ geven tientallen gemeenten een noodsignaal. Zo deed burgemeester van Groningen Koen Schuiling (VVD) een oproep vanaf het dak van het Groninger Forum: “Laten we de kinderen zonder vader en moeder opvangen. Het is een kwestie van beschaving”.
 

Oproep van Europese artsen
De gynaecoloog Sanne van der Kooij en de huisarts Steven van de Vijver, twee Nederlandse artsen die beide in kamp Moria op Lesbos hebben gewerkt, waren de initiatiefnemers van ‘SOSMoria’. Deze noodoproep aan Europese leiders om de vluchtelingen in Griekenland per direct in veiligheid te brengen wordt inmiddels al door zo’n 7.000 artsen in Europa gesteund.

Vandaag schrijven zij op de opinie-pagina van Trouw:
“Samen met zevenduizend Europese artsen hebben wij vorige maand gewaarschuwd dat er een humanitaire ramp dreigt in de vluchtelingenkampen van de Griekse eilanden. Het hele continent is in beweging gekomen, behalve Nederland.
De afgelopen jaren zijn de vluchtelingenkampen op de Griekse eilanden mensonterend en overbevolkt geworden. Het is een illusie dat een corona-uitbraak in deze kampen kan worden beheerst. Er wonen veertigduizend mensen op minder dan een paar vierkante kilometer, met nog een handjevol artsen. Zodra de corona-epidemie daar losbarst, zal dat catastrofale gevolgen hebben voor de vluchtelingen, voor de Griekse inwoners en de rest van de Europese samenleving.
De suggestie dat het een jonge populatie betreft en mensen om deze reden geen gevaar lopen om ernstige complicaties van het corona-virus te krijgen is waanzin. Zij leven in extreem slechte leefomstandigheden met minimale hygiëne en talloze andere infecties. Hier zullen zelfs jongeren overlijden aan de gevolgen van het corona-virus. Hierom dienen wij per direct de meest kwets­baren in veiligheid te brengen, de kinderen eerst.”
 

Meer informatie:
De oproep aan het kabinet d.d. 23 april 2020: 'Toon solidariteit in Europa, ook met kinderen op de vlucht' (pdf-bestand)
Het redactionele bericht over deze oproep 'Prominenten roepen kabinet op om minderjarige vluchtelingen uit Griekenland te halen' in de NRC d.d. 23 april 2020
De oproep aan de Nederlandse gemeenten van Defence for Children, Stichting Vluchteling en VluchtelingenWerk Nederland d.d. 6 maart 2020 (pdf-bestand) 
De brief van 13 NGO's aan staatssecretaris Broekers-Knol d.d. 30 maart 2020 (pdf-bestand)
De brief van de Protestantse Kerk in Nederland en Kerk in Actie aan premier Rutte en staatssecretaris Broekers-Knol d.d. 14 april 2020 (pdf-bestand)
Het persbericht van de Europese Commissie d.d. 15 april 2020 ter gelegenheid van de komst van de eerste 12 vluchtelingkinderen naar Luxemburg (Engelstalig pdf-bestand)

Lees ook:
25-03-20  Oproep: vluchtelingen op Griekse eilanden snel evacueren
11-03-20  Raad van Kerken steunt oproep 500 vluchtelingkinderen
06-03-20  Oproep van NGO's aan gemeenten: vang kinderen uit Griekenland op