24 april 2023

Amnesty: seksueel geweld tegen asielzoekers te weinig onderkend

Amnesty: seksueel geweld tegen asielzoekers te weinig onderkend
Tijdens de asielprocedure is te weinig aandacht voor seksueel geweld dat asielzoekers in hun land van herkomst of tijdens hun vlucht kunnen hebben meegemaakt. Dat is een van de conclusies uit een recent gepubliceerd onderzoeksrapport van Amnesty International en het Instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek (iMMO).


Onderzoekers van AI en iMMO onderzochten aan de hand van tientallen dossiers of en hoe seksueel geweld ter sprake komt in de asielprocedure en hoe de Immigratie- en Naturalisatiedienst en rechtbanken medische rapportages over trauma’s na seksueel geweld beoordelen. Zelfs als er sprake is van medische klachten en littekens wordt seksueel geweld weinig besproken tijdens gehoren door de Immigratie- en Naturalisatiedienst, die ook zelden een eigen onderzoek laat uitvoeren. Slachtoffers van seksueel geweld lopen daarom het risico in de asielprocedure ‘opnieuw getraumatiseerd te raken’, volgens de onderzoekers.

Volgens wetgeving van de Europese Unie (Procedurerichtlijn 2013/32/EU, art. 18) moeten immigratieautoriteiten een medisch onderzoek instellen als er aanwijzingen zijn dat iemand slachtoffer is van seksueel geweld en marteling. Amnesty maakt zich zorgen over het gebrek aan bewustzijn over seksueel geweld en pleit daarom voor trainingen die medewerkers moeten helpen trauma’s te herkennen en slachtoffers meer ‘gender-sensitief’ te horen, dat wil zeggen op zo’n manier ‘dat mensen hun verklaring in vertrouwen kunnen delen en niet opnieuw trauma oplopen’. 

Het Vluchtelingenverdrag (Genève, 1951) noemt alleen vervolging op grond van ras, godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of het behoren tot een bepaalde sociale groep; Amnesty vindt dat de overheid naast deze vijf vervolgingsgronden ook gender als een aparte grond voor vervolging zou moeten erkennen. Slachtoffers van seksueel geweld moeten de bescherming krijgen waar ze volgens internationale mensenrechtenverdragen (zoals de zgn. Istanbul Conventie uit 2011, voluit het 'Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld') recht op hebben.


Meer informatie:
Het rapport ‘Seksueel geweld: blinde vlek in de asielprocedure’ d.d. 7 maart 2023 op de website van Amnesty International Nederland (download pdf-bestand, 93 pagina's, 1,1 MB)
De EU Procedurerichtlijn d.d. 26 juni 2013 op de website van de Europese Unie
Het VN Vluchtelingenverdrag d.d. 28 juli 1951 op de website van de Nederlandse overheid
Het Verdrag van Istanbul d.d. 11 mei 2011 (Nederlandstalig, 33 pagina's) op de site van de Raad van Europa

Lees ook: 
20-11-20  Amnesty: de IND zet mensenlevens op het spel
24-06-20 Amnesty: kabinet, neem maatregelen tegen racisme!