Natuurlijke bevolkingskrimp maakt immigratie noodzakelijk

Nederland heeft sinds 2022 te maken met natuurlijke bevolkingskrimp. Dat wil zeggen dat er jaarlijks meer mensen overlijden dan er geboren worden; zie de onderstaande grafiek van het CBS. In de geschiedenis ging het daarbij tot nu toe steeds om relatief korte periodes van natuurlijke krimp. Naar het zich nu laat aanzien zal het in de komende jaren echter gaan om een zeer langdurige periode.

De gevolgen van natuurlijke bevolkingskrimp zijn nu nog niet erg merkbaar, omdat de bevolking groeit als gevolg van immigratie. Een bijkomend effect van een aanhoudend laag geboortecijfer is echter dat de bevolking vergrijst. De verhouding tussen gepensioneerden (de 65-plussers) en de beroepsbevolking (de mensen tussen 15 en 64 jaar), ook wel ‘grijze druk’ genoemd, wordt dan zeer problematisch. 

In onderstaande grafiek van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) wordt aangegeven hoe deze ‘grijze druk’ zich de komende 75 jaar ontwikkelt, onder andere in de situatie dat er geen immigratie meer zou plaatsvinden (zie de rode lijn):

Indien er geen immigratie meer plaatsvindt zal uiteindelijk elke werkende de AOW voor twee gepensioneerden moeten opbrengen. Nu is die verhouding andersom: twee werkenden brengen de AOW op voor één gepensioneerde. Ook zijn er straks te weinig mensen om nog goed voor ouderen te kunnen zorgen. De Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 pleit er daarom ook voor de bevolking de komende jaren gematigd te laten groeien door immigratie. 

Meer informatie:
Het rapport ‘Gematigde groei’ van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050, gepubliceerd op 15 januari 2024 (link naar het rapport van 405 pagina's op de website van de Rijksoverheid)  
Het bericht 'Bevolkingsimplosie: een reëel perspectief?' d.d. 27 juni 2025 op de website van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI)

Lees ook:
 27-06-25  Nederland krimpt en laat arbeidspotentieel onbenut