Het Christelijk geloof
Ze zijn er steeds meer. Anti-immigratieprotesten. Demonstranten met ‘White power’ op hun kleren, zwaaiend met NSB-vlaggen en scanderend tegen asielzoekers en vreemdelingen. Zij krijgen de schuld van het woningtekort. Zij ondermijnen Nederland met vreemde smetten. Nee, ‘Wij zijn Nederland’ brullen de anti-immigranten. Al dan niet met schuin geheven arm met een vlakke open hand.
Ook in plaatsen waar asielzoekerscentra zullen komen lopen mensen te hoop. Opgehitst door een landelijk politicus, die de verzamelde menigte voorhoudt: ‘De burgemeester is niet de baas, ook niet de gemeenteraad, maar jullie, jullie zijn de baas’.
Ik weet het, vreemdelingenhaat is van alle tijden. Maar het felle, ja zelfs fascistische protest baart mij zorgen. We zullen de strijd ertegen aan moeten gaan. Met middelen zoals bijvoorbeeld de burgerbeweging De Goede Zaak hanteert. Zij organiseerden een sponsorloop tegen migrantenhaat. Mensen konden een extreemrechtse demonstrant zogenaamd ‘sponsoren’, voor drie euro. Al gauw was er een ton binnengekomen. De opbrengst ging naar drie doelen, waaronder Stichting INLIA.
En dan is er nog iets wat mij verbijsterde. Tijdens de anti-migrantenprotesten in Den Haag werd er door één van de sprekers geopperd, dat ook en juist christenen tegen de komst van asielzoekers zouden moeten zijn. Want vreemdelingen tasten de christelijke cultuur aan.
Ik wist niet wat ik hoorde. Op die duistere Haagse protestdag werd de Bijbelse boodschap zomaar gekaapt door het donkerbruin rechtsextremisme. Een gotspe.
Het doet me denken aan het verhaal over de influisteringen van de duivel als Jezus in de woestijn verblijft. De duivel, die Hem verleidt om af te zien van Zijn missie om het Koninkrijk van God te gaan bouwen. De duivel, ook wel genoemd de ‘diabolos’: de verwarder, de omkeerder. Het Koninkrijk van God wordt niet gebouwd met de stenen van eigen volk eerst, vreemdelingenhaat, nationalisme en white-power. Het Koninkrijk van God wordt gebouwd met de stenen van gerechtigheid, vrede en liefde. Wie dat verwart en omkeert, zet het christelijk geloof op zijn kop.
In de Bijbel vraagt God ons juist zorgzaam te zijn voor vreemdelingen: opvang voor vluchtelingen en hulp aan ontheemden, die geen helper hebben. Een kleine greep uit vele Bijbelse teksten en verhalen.
We kunnen denken aan de open tent van Abraham en Sara toen drie mannen bij hen kwamen. Volgens een Joods commentaar op dit gedeelte in Genesis, zagen de drie mannen er uit als, let wel, Arabieren. En toch liep Abraham hen tegemoet en deelde uit van het beste dat hij had.
Toen Mozes uit Egypte was gevlucht hielp hij eens de dochters van Jethro bij het putten. ‘Waarom zijn jullie vandaag zo vroeg klaar?’, vraagt hun vader. Zijn dochters antwoorden: ‘Er was een, let wel, een Egyptische man, die ons hielp’. Dan zegt Jethro: ‘Waarom hebben jullie die man alleen gelaten, roep hem, zodat hij brood met ons kan eten’.
De omgang met de vreemdeling komt voort uit Bijbelse gastvrijheid. En die gastvrijheid voor de vreemdeling wordt als een duidelijke Bijbelse opdracht verwoord in het Bijbelboek Leviticus (19: 33-34): ‘En wanneer een vreemdeling bij u in uw land verblijft, zult u hem niet onderdrukken. Als een onder u geboren Israëliet zal u de vreemdeling gelden, die bij u blijft: u zult hem liefhebben als u zelf, want u bent vreemdeling geweest in Egypte: Ik ben de Heer uw God’.
In de laatste rede van Jezus, een rede op het scherpst van de snede, vertelt Jezus ook over de omgang met de vreemdeling (Matteüs 25: 31-40). Jezus scheidt dan de schapen van de bokken. Waarbij met schapen de mensen worden bedoeld die het goede hebben gedaan in hun leven en zegt: ‘Ik had honger en dorst en jullie gaven Mij eten en drinken, Ik was naakt en kreeg kleren, Ik was ziek en kreeg bezoek, zo ook toen Ik in de gevangenis was, Ik was een vreemdeling en jullie hebben Mij gehuisvest’.
En dan lezen we in het Bijbelboek Hebreeën (13:1): ‘Houd de onderlinge liefde in stand en houd de gastvrijheid in ere’. In de Griekse grondtekst staat er voor het woord gastvrijheid: filoxenia. Letterlijk is dat: liefde voor de vreemdeling.
Daarom, christenen, bij alle ultrarechtse tegenwind: houdt dat Evangelie staande, rechtop!
Bob Haanstra
(emeritus-predikant en bestuurslid van INLIA)
Deze meditatie verscheen als kerkbladartikel voor de maand oktober 2025. De tekst is als Word-bestand te downloaden van de pagina Kopij voor het kerkblad.
Lees ook:
21-09-25 Christelijk gaat niet om links of rechts, maar om het goede
13-10-25 Extreemrechts protest: ruim € 110.000 voor vluchtelingen