02 februari 2011

Werkbezoek VBL Ter Apel: een korte impressie

Gisteren bracht de Raad van Kerken in Nederland een werkbezoek aan de Vrijheidsbeperkende Locatie (VBL) Ter Apel. Het werkbezoek onder verantwoordelijkheid van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) was geïnitieerd en voor een belangrijk deel georganiseerd door INLIA.

Door de Projectgroep Vluchtelingen van de Raad werd onlangs het "Basisdocument voor een Humaan en Rechtvaardig Asielbeleid"  na ruim 10 jaar geactualiseerd. Dat maakte pijnlijk duidelijk hoe onverminderd zorgelijk de situatie nog steeds is. "Verbijsterend actueel", aldus Jan van der Kolk, voorzitter van de projectgroep, het adviesorgaan voor vluchtelingenzaken van de Raad van Kerken.

Het werkbezoek, dat in een zeer openhartige sfeer plaatsvond, maakte de verschillen in opvatting met Justitie over het vreemdelingenbeleid soms pijnlijk duidelijk. Het op straat kieperen als sluitstuk van het terugkeerproces is inhumaan en daarom onacceptabel voor de Raad. In gesprekken met bewoners bleken ook grote verschillen tussen theorie en praktijk van de terugkeer. De twaalf weken gepland verblijf in het VBL loopt in sommige gevallen op tot meer dan twee jaar. Een bewoner verzuchtte dat hij in 19 maanden nog maar vijf terugkeer gesprekken had kunnen hebben. Wat ook opviel is dat voor 600 bewoners slechts drie computers met internet beschikbaar zijn en dan nog uitsluitend tussen 17.00 en 20.00 uur en na intekening door de bewoner.

Ook werd openhartig gesproken over de door de regering voorgenomen strafbaarstelling van illegaliteit en de gevolgen daarvan ('eens illegaal, altijd illegaal' en de strafbaarheid van de hulpverlening). Ook daarover waren de kerkleiders helder. In uiterste consequentie zal dat leiden tot de keuze voor barmhartigheid, ook als dat op gespannen voet met de wet zou komen te staan. Het werk van INLIA werd door de aanwezigen als zeer belangrijk onderstreept. INLIA is en blijft een belangrijke partner voor de Raad van Kerken vanwege haar onafhankelijke positie en kennis van en betrokkenheid bij de problematiek.

Jan Eggink
voorzitter bestuur INLIA