30 januari 2014

Asielbeleid Somalië aangepast na ambtsbericht

Naar aanleiding van het nieuwste ambtsbericht over Somalië heeft staatssecretaris Teeven het asielbeleid ten aanzien van dat land aangepast. Dat betreft met name bepaalde groepen, waarvoor in het ambtsbericht wordt aangegeven dat zij een verhoogd risico lopen slachtoffer van geweld van de zijde van Al-Shabaab te worden.

Dit gaat specifiek over de volgende personen: overheidsfunctionarissen, leden van het gerechtelijk apparaat, leden van de internationale troepenmacht AMISOM, personen die voor internationale organisaties werken, internationale delegaties en personen die er door Al-Shabaab van worden verdacht te spioneren voor de overheid. In het nieuwe beleid worden deze groepen aangemerkt als zogenaamde ‘aandachtsgroep’, wat wil zeggen dat ten aanzien van deze groep eerder wordt aangenomen dat er voor hen een risico bestaat bij terugkeer. Zij zullen echter wel nog steeds dit risico met bewijzen van hun individuele omstandigheden moeten aantonen.

Vooral voor de laatste groep, de personen die er door Al-Shabaab van worden verdacht te spioneren voor de overheid, lijkt deze beleidswijziging een opening te bieden om een nieuwe asielaanvraag te doen. Met name Somaliërs zonder verblijfsvergunning die niet uit Mogadishu komen en al enkele jaren in Nederland woonachtig zijn, zullen nu mogelijk een nieuwe asielaanvraag kunnen doen. Men zal hierbij wel aannemelijk moeten maken dat Al-Shabaab hen als spion zou kunnen beschouwen. Indien men in Nederland of elders in het nieuws is geweest met demonstraties of bijvoorbeeld vanwege de tentenkamp-acties of indien men bijv. op ‘Facebook’ actief is, zal er mogelijk eerder worden aangenomen dat men bij terugkeer door Al-Shabaab als spion beschouwd zal worden. De staatssecretaris schrijft letterlijk in zijn brief aan de Tweede Kamer n.a.v. het nieuwe ambtsbericht:
“In het ambtsbericht is vermeld dat terugkeerders uit het westen er door Al-Shabaab van kunnen worden verdacht dat zij spioneren voor de overheid. Dit betekent niet dat terugkeerders per definitie gevaar lopen bij terugkeer naar Somalië en dat terugkeer van afgewezen Somalische asielzoekers vanuit Nederland niet meer mogelijk is. Ook in dit geval geldt dat er individueel beoordeeld wordt welke risico's een asielzoeker loopt.”

In het ambtsbericht d.d. 19 december 2013 is de volgende passage hierover opgenomen:
“In Mogadishu is het geweld veelal gericht op specifieke doelen. Aanslagen van Al-Shabaab zijn vooral gericht op overheidsfunctionarissen, leden van het gerechtelijke apparaat zoals rechters, leden van AMISOM, personen die voor internationale organisaties werken, internationale delegaties en personen die er door Al-Shabaab van worden verdacht te spioneren voor de overheid (zoals Somaliërs die in het buitenland/westerse landen hebben verbleven).”

Deze beleidswijziging biedt dus wel een nieuwe opening voor de vele Somaliërs die al langere tijd in Nederland verblijven en nog geen vergunning hebben, met name voor Somaliërs die van buiten Mogadishu komen. De staatssecretaris geeft aan dat het risico dat terugkerende Somaliërs in Mogadishu lopen om beschouwd te worden als spion door Al-Shabaab een stuk minder groot is. Voor hen geldt dus dat het des te belangrijker is dat zij aannemelijk kunnen maken dat zij bij terugkeer ook in Mogadishu te vrezen zullen hebben van Al-Shabaab.
 

Meer informatie:
De brief ‘Landgebonden asielbeleid Somalië’ van staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie aan de Tweede Kamer van 22 januari 2014 (pdf-bestand) .
 

Lees ook:
03-01-14  Ambtsbericht: Somalië toch onveilig
11-12-13  Uitzetting naar Somalië opnieuw niet mogelijk

Dit bericht maakt deel uit van het Dossier Somalië