03 januari 2014

Ambtsbericht: Somalië toch onveilig

Ambtsbericht: Somalië toch onveilig
Eindelijk bevestiging van onveilige situatie - ook voor terugkeerders. Op 19 december 2013 heeft het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken een nieuw algemeen ambtsbericht voor Somalië uitgegeven.


Het bericht  beschrijft een land waarin de federale overheid een zeer beperkte invloed heeft en waarin Al-Shabaab zelfs in Mogadishu onverminderd gevaarlijk blijft. Het meest opmerkelijke is de significante wijziging in toon ten opzichte van het vorige ambtsbericht (30 november 2012) waar het gaat om Somaliërs die vanuit westerse landen terugkeren.

Waar de toon vorig jaar nog vol optimisme was over de veiligheid van terugkerende Somaliërs en welke mogelijkheden er voor hen in Mogadishu waren (“Vluchten zaten in de verslagperiode vol met Somaliërs die zich ofwel een beeld wilden vormen van de situatie of terugkeerden. Er wordt heel veel gebouwd in Mogadishu.” … “In de wijk Hamar Weyne was al snel geen lege winkel meer te vinden. De prijzen van onroerend goed zijn het afgelopen jaar vertienvoudigd.”) is de boodschap van het huidige ambtsbericht aanmerkelijk somberder. Enkele citaten over het gewijzigde inzicht ten aanzien van de veiligheid van terugkeer naar Somalië:
 
- “Doordat Al-Shabaab minder afgebakend territorium controleert, maar veel meer opgaat in de samenleving, zou volgens bronnen de veiligheidssituatie in sommige opzichten zijn verminderd. De situatie is met name verslechterd vanwege een verandering in tactiek van Al-Shabaab van reguliere oorlogsvoering naar asymmetrische tactieken. Het gevolg hiervan is meer (willekeurige) aanslagen en hinderlagen buiten door Al-Shabaab gecontroleerd gebied.”
 
- “Vanaf ongeveer april 2013 is het aantal aanslagen dat werd gepleegd door Al-Shabaab toegenomen. De verslechtering volgde op een periode van relatief verbeterde veiligheid sinds de installering van de federale regering in augustus 2012. Het aantal aanslagen is met name in Mogadishu toegenomen, ook in het centrum. In de laatste maanden van de verslagperiode vonden er dagelijks aanslagen plaats in Mogadishu. Het betreft hierbij veelal (kleinere) aanslagen met IED’s en granaten. Ook pleegt Al-Shabaab aanvallen met bomvoertuigen en door middel van zelfmoordcommando’s. Met regelmaat pleegt Al-Shabaab echter ook grotere, beter georganiseerde, aanslagen met betere wapens, vooral in Mogadishu.”
 
- “In Mogadishu is het geweld veelal gericht op specifieke doelen. Aanslagen van Al-Shabaab zijn vooral gericht op overheidsfunctionarissen, leden van het gerechtelijke apparaat zoals rechters, leden van AMISOM, personen die voor internationale organisaties werken, internationale delegaties en personen die er door Al-Shabaab van worden verdacht te spioneren voor de overheid (zoals Somaliërs die in het buitenland/westerse landen hebben verbleven).”
 
- “Somaliërs die vanuit de diaspora terugkeren en andere Somalische terugkeerders die niet kunnen rekenen op een sociaal en/of clan-vangnet, lopen verhoogd risico te maken te krijgen met geweld en intimidatie.”
 
Deze laatste overweging is interessant, omdat voorheen steeds de nadruk werd gelegd op de mogelijkheden voor terugkeer voor mensen met lokale banden. De andere zijde van deze medaille, dat terugkerende Somaliërs zonder banden dus wel degelijk gevaar lopen, bleef lange tijd onderbelicht maar is nu toch in het ambtsbericht opgenomen.
 
Overigens blijkt ook uit de rapportages van de IND dat de grootste groep asielaanvragers in 2013 uit Somalië kwam. In de periode van januari tot en met november 2013 ging het om bijna 2.800 Somaliërs. Dit is bijna 500 meer als het aantal asielaanvragers uit Syrië.
 
Het nieuwe ambtsbericht beschrijft een land waarin de federale overheid een zeer beperkte invloed heeft en weinig vooruitgang heeft bereikt op het gebied van goed bestuur, rechtspraak en veiligheid en waarin Al-Shabaab zelfs in Mogadishu onverminderd gevaarlijk blijft, getuige de vele gewelddadige incidenten waarvan in het bericht wordt melding gemaakt.  


Meer informatie:
Het nieuwe algemeen ambtsbericht Somalië van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken, gedateerd 19 december 2013 (pdf-bestand, 76 pag's, 2.3 MB)
De rapportage van de IND over de aantallen asielaanvragen tot december 2013 (Asylum Trends monthly report November 2013, Engelstalig, 12 pag's)
Het vorige ambtsbericht Somalië d.d. 30 november 2012 vindt u hier en in het Dossier Somalië
 
Lees ook:
11-12-13  Uitzetting naar Somalië opnieuw niet mogelijk
04-12-13  Uitgezette Somaliër gewond bij bomaanslag in Mogadishu
21-10-13  UNHCR: Somaliërs zonder netwerk in Mogadishu kunnen niet terug
13-09-13  EHRM: Mogadishu veilig voor Somaliërs met lokale banden