15 oktober 2014

Weer besluit- en vertrekmoratorium Irak ingesteld

Weer besluit- en vertrekmoratorium Irak ingesteld
Staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie heeft besloten voor de duur van zes maanden een besluit- en vertrekmoratorium in te stellen voor Iraakse asielzoekers uit een zevental provincies. Aanleiding is het recente ambtsbericht van Buitenlandse Zaken, waaruit blijkt dat de veiligheidssituatie in delen van Irak aanzienlijk is verslechterd.


De staatssecretaris kondigde zijn besluit aan in een brief d.d. 7 oktober 2014 aan de Tweede Kamer. Het besluit heeft betrekking op de provincies Bagdad, Anbar, Ninewa, Salaheddin, Ta’mim, Diyala en Babil en geldt voor zes maanden. Het ambtsbericht beschrijft de verslechterde veiligheidssituatie in deze delen van Irak en de aanwezigheid van de door IS(IS) geleide opstandelingen in deze gebieden. Vanwege de 'volatiele en onoverzichtelijke situatie' kan de IND individuele asielverzoeken niet goed beoordelen en daarom wordt de beslistermijn voor deze verzoeken met maximaal een jaar verlengd.

Het besluit- en vertrekmoratorium geldt niet voor asielzoekers uit overige delen van Irak.  Dit wil overigens niet zeggen dat deze asielzoekers geen nieuw asielverzoek zouden kunnen indienen vanwege de gewijzigde situatie. Voor hen is het echter wel raadzaam om eerst goed te overleggen met hun advocaat, alvorens een eventuele nieuwe aanvraag in te dienen.

Sinds het van kracht worden van de vreemdelingenwet 2000, in april 2001, is het beleid t.a.v. Irak nogal eens gewijzigd. Hieronder vindt u een overzicht van de wijzigingen in het asielbeleid ten aanzien van Centraal- en Zuid-Irak. Vanwege deze wijzigingen is er inmiddels een vrij grote groep Irakezen die al jarenlang in Nederland verblijft, maar nog altijd geen verblijfsvergunning heeft. Een deel van deze groep verbleef enige tijd geleden in de tentenkampen in Ter Apel en Den Haag. De recente verslechtering van de situatie in Irak is helaas opnieuw een bevestiging van het feit dat ook in de afgelopen jaren de veiligheidssituatie in Irak behoorlijk broos was.


Wijzigingen in het asielbeleid t.a.v. Irak:

7 oktober 2014: Besluit- en vertrekmoratorium voor de duur van een half jaar voor de noordelijke provincies in Centraal-Irak

16  juni 2014: De staatsecretaris schrijft aan de Kamer dat hij onderzoek laat doen naar de situatie in Irak en de snelle opmars van ISIS in relatie tot het asielbeleid.

10 november 2008: intrekking categoriaal beschermingsbeleid Centraal- en Zuid-Irak

2 april 2007: instelling categoriaal beschermingsbeleid Irak

20 december 2006: Motie De Wit, waarin gevraagd wordt om een categoriaal beleid in te stellen voor asielzoekers uit Centraal-en Zuid-Irak, wordt door de Kamer aangenomen

24 februari 2006: Intrekking categoriaal beschermingsbeleid Centraal- en Zuid-Irak

25 november 2002: Instelling categoriaal beschermingsbeleid Centraal- en Zuid-Irak

21 mei 2002: Vertrekmoratorium voor asielzoekers uit Centraal- en Zuid-Irak

april 2002:  In TBV 2002/58 (gepubliceerd op 12 dec 2002) erkent de minister dat Irakezen uit Centraal- en Zuid-Irak sinds april 2002 door de de facto autoriteiten niet worden toegelaten tot Noord-Irak en dat zij dus geen verblijfsalternatief hebben in Noord-Irak, zoals sinds 20 november 1998 tegengeworpen werd

2 oktober 2001: INLIA publiceert het onderzoeksrapport 'Terugkeer naar Noord-Irak, mogelijkheden en onmogelijkheden'. Uit dit onderzoek, waarvoor INLIA contact heeft opgenomen met onder meer de Kurdistan Regional Government (KRG) en de Patriotic Union of Kurdistan (PUK), blijkt dat "de staatssecretaris er ten onrechte van uitgaat dat er sprake zou zijn van een verblijfsalternatief in Noord-Irak voor asielzoekers uit Centraal-Irak die geen banden hebben met Noord-Irak". (Conclusies, pag. 16)

20 november 1998: Irakezen uit Centraal- en Zuid-Irak komen niet langer in aanmerking voor een VVTV (vergelijkbaar met een vergunning op grond van categoriaal beleid) omdat zij een verblijfsalternatief in Noord-Irak hebben.


Meer informatie:
De brief van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie "Landgebonden asielbeleid inzake Irak" aan de Tweede Kamer d.d. 7 oktober 2014 (2 pag's)
De publicatie in de Staatscourant d.d. 16 okt 2014, waarmee de wijziging van de Vreemdelingencirculaire (het besluit- en vertrekmoratorium Irak) van kracht is geworden (WBV 2014/31, 4 pag's)
Het rapport 'Terugkeer naar Noord-Irak: mogelijkheden en onmogelijkheden', gepubliceerd door Stichting INLIA d.d. 1 okt 2001 (40 pag's, 800 kB pdf-bestand)

Lees ook:
15-07-14  Verslechtering situatie in Irak heeft gevolgen voor asielbeleid
23-01-14  Uitspraak Europees Hof en nieuw ambtsbericht Irak
25-07-13  Veiligheidssituatie Irak substantieel verslechterd
16-07-13  Vestigingsalternatief voor christenen in Noord-Irak?