23 januari 2014

Uitspraak Europees Hof en nieuw ambtsbericht over Irak

Het meest recente Nederlandse ambtsbericht over Irak maakt melding van een sterk verslechterde veiligheidssituatie in dat land, waar de politieke en sektarische spanningen verder oplopen. Toch heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens onlangs geoordeeld dat het terugsturen van Irakese vluchtelingen op dit moment niet op zichzelf al een schending van de mensenrechten oplevert..

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft onlangs geoordeeld dat van een schending van het Europees Verdrag voor de Rechten van den Mens alleen sprake kan zijn in gevallen van “most extreme cases of general violence, where there is a real risk of ill-treatment simply by virtue of an individual being exposed to such violence on return”. In een verhouding van vijf tegen twee hebben de rechters van het Europees Hof in een uitspraak van 19 december 2013 geoordeeld dat hier in Irak geen sprake van is.

Opmerkelijk is dat het Hof deze beslissing voornamelijk heeft gebaseerd op informatie uit 2012 die, gezien de recente ernstige verslechtering in Irak, op dit moment al verouderd is. Dit is verwonderlijk omdat het Hof normaliter gebruik maakt van de meest actuele informatie en dus niet is gebonden aan de situatie ten tijde van het indienen van het eerste beroep bij de nationale rechter. In dergelijke gevallen waarin niet unaniem wordt beslist, is het bij het Europees Hof gebruikelijk dat rechters die tegen hebben gestemd hun standpunt openbaar kunnen maken door middel van een zogenaamde 'dissenting opinion'. Bij deze zaak wordt daarin wèl ingegaan op de situatie in Irak in 2013: “It has been reported that 2013 has, thus far, been the deadliest year in Iraq since 2008”.

Het is ons niet duidelijk waarom het Europees Hof in dit geval in meerderheid niet de meest recente informatie over “the significant escalation in violence” in 2013 het zwaarst heeft laten wegen. Deze uitspraak sluit echter niet uit dat het Hof een ander oordeel zal zijn toegedaan wanneer zij de actuele, verslechterde veiligheidssituatie ten volle meeneemt in haar beoordeling.

Op grond van deze uitspraak van het Europees Hof en het nieuwste ambtsbericht over Irak van het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft staatssecretaris Teeven in een brief aan de Kamer laten weten dat het in de meeste gevallen nog veilig genoeg is in Irak om naar terug te kunnen keren.


Meer informatie:
De uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens van 19 december 2013 in de zaak T.A. tegen Zweden, nr 48866/10 (Engelstalig pdf-bestand, 20 pag's)
Het Algemeen Ambtsbericht Irak van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken van 20 december 2013 (pdf-bestand, 79 pag's)
De brief van staatssecretaris Teeven aan de Tweede Kamer 'landgebonden asielbeleid inzake Irak' d.d. 22 januari 2014 (pdf-bestand, 4 pag's)

Lees ook:
25-07-13  Veiligheidssituatie Irak substantieel verslechterd