18 mei 2015

Libië veilig? Voor asielzoekers wel, voor Nederlanders niet...

Libië veilig? Voor asielzoekers wel, voor Nederlanders niet...
Het ministerie van Buitenlandse Zaken geeft een negatief reisadvies voor Libië wegens het "grote risico op gewelddadige incidenten". De Rechtbank Middelburg vindt echter, net als de staatssecretaris, dat de geweldssituatie niet zo "uitzonderlijk" is dat de status van een vluchteling uit Libië verlengd zou moeten worden.


Op 2 april 2015 heeft de Rechtbank Middelburg een uitspraak gedaan over de veiligheidssituatie in Libië en het op grond daarvan al dan niet recht hebben op een verblijfsvergunning. In deze zaak is de vergunning van een Libiër ingetrokken, omdat sinds de regimewijziging de situatie in Libië zodanig zou zijn veranderd dat er op dit moment geen gevaar meer bestaat voor deze betrokkene:

Ter zitting heeft eiser desgevraagd verklaard dat hij voor zijn vertrek woonachtig was in de stad [plaats], gelegen op 350 km afstand van Tripoli, zijn geboortestad. Eiser is derhalve niet afkomstig uit één van de actuele conflicthaardgebieden. In het bestreden besluit heeft verweerder zich, onder verwijzing naar het algemene ambtsbericht van de minister van Buitenlandse Zaken over Libië van september 2013 en het UNHCR-rapport van 4 september 2014, op het standpunt gesteld dat de situatie in Libië zorgwekkend is maar dat er geen sprake is van een uitzonderlijke situatie als bedoeld in artikel 3 van het EVRM en artikel 15, aanhef en onder c, van de Definitierichtlijn. De rechtbank overweegt dat de Afdeling in de uitspraken van 27 februari 2015 (ECLI:NL:RVS:2015:786 en 780) geoordeeld heeft dat uit de in die zaak betrokken stukken niet kan worden afgeleid dat zich op 16 januari 2015 - het moment van sluiting van het onderzoek ter zitting bij de Afdeling - voormelde uitzonderlijke situatie in Tripoli of Benghazi voordeed. De door eiser overgelegde berichten en landendocumentatie uit 2014 geven geen wezenlijk ander beeld van de algemene veiligheidssituatie in Tripoli, Benghazi, of buiten de conflicthaardgebieden. Verweerder heeft derhalve terecht bepaald dat eiser niet in aanmerking komt voor een asielvergunning op grond van artikel 29, eerste lid, aanhef en onder b, sub 3, van de Vw 2000.” (Overweging 21)
 

De rechtbank is dus van oordeel, op grond van een oud ambtsbericht uit 2013 en een uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State van 27 februari 2015, dat de veiligheidssituatie in Libië momenteel niet zodanig gevaarlijk is dat Libiërs afkomstig uit conflictgebieden Tripoli of Benghazi of daarbuiten in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning.

Op 19 december 2014 (d.w.z. een maand vóór het sluiten van het onderzoek door de Raad van State in de zaak van 27 februari 2015!) heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken echter een nieuw ambtsbericht uitgebracht (geschreven in samenwerking met België, Zweden en Noorwegen).  Daarop volgt op 16 januari 2015 een beleidsbrief van toenmalig staatssecretaris Teeven over de verslechterde veiligheidssituatie. Daarin wordt gesteld dat er momenteel geen sprake zou zijn van een algehele onveilige situatie, maar wordt wel een veelvoud aan risicogroepen aangewezen:  LHBT’s, (bekeerde) christenen, Palestijnen, politieke activisten, mensenrechtenactivisten, leden van het justitieel apparaat, werknemers van ngo’s, journalisten, vrouwen werkzaam in de publieke sector, personen behorende tot stammen waarvan bekend was dat zij loyaal waren aan het bewind van Gaddafi, waaronder Tawergha’s, Gwelish en Mashashiya’s, Toearegs en Tobu’s, en personen die als (onder)officier hebben gediend tijdens het Gadaffi-regime. 

Het ministerie van Buitenlandse Zaken geeft momenteel een zeer negatief reisadvies voor Libië: “Er is een toename van gevechten tussen verschillende groepen rond de hoofdstad Tripoli. Ook elders in het land wordt gevochten. Reis niet naar Libië. Verblijft u in Libië? Verlaat dan het land. Veel mensen in Libië bezitten wapens. In Libië is er een groot risico op gewelddadige (politieke, criminele of religieuze) incidenten. Het geweld richt zich ook tegen buitenlanders.”  Hierin verdient het woord “ook” bijzondere aandacht: dit betekent immers dat het geweld zich niet alleen op buitenlanders richt, maar ook (er wordt zelfs mogelijk het woord ‘vooral’ geïmpliceerd) op de Libische bevolking zelf. Hiermee wordt duidelijk dat de veiligheidssituatie voor asielzoekers dus weer eens behoorlijk rooskleurig wordt neergezet. 


Meer informatie:
De uitspraak van de Rechtbank Middelburg d.d. 2 april 2015 met zaaknummer AWB 14/26214
De Kamerbrief van staatssecretaris Teeven inz. landgebonden beleid Libië d.d. 16 januari 2015
Het gezamenlijk ambtsbericht over de veiligheidssituatie in Libië d.d. 19 december 2014 van Nederland, België, Zweden en Noorwegen (Engelstalig, 76 pag's, download pdf-bestand 1,3 MB)
Het actuele reisadvies Libië op de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken

Lees ook: 

24-05-13  Staatssecretaris en Raad van State samen op een andere planeet...
20-12-12  Staatssecretaris verklaart Somalië 'veilig'